تعیین‎کننده‎های روش‎های مدیریتی علف‎های هرز در مزارع گندم استان خراسان رضوی

در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از روش تحلیل چندپاسخه(MCA) و بهره‎گیری از الگوی لاجیت، عوامل اقتصادی، اجتماعی، فنی و رفتاری موثر بر به کارگیری روش‎های مختلف مدیریت علف‎های هرز در مزارع گندم180 نفر از کشاورزان استان خراسان رضوی در سال 1387 بررسی شود. نتایج نشان داد که متغیر درآمد سالانه‌ی کشاورز دارای تاثیر مثبت و معنا‎دار در احتمال به کارگیری روش‎های کنترل شیمیایی، مکانیکی و تناوب زراعی برای مدیریت علف‎های هرز دارد. افزون بر این متغیرهای میزان تجربه‌ی کشاورز در کشت‎ گندم، مالکیت مزرعه، میزان سطح زیر‎کشت گندم و درصد خسارت علف‎های هرز به محصول گندم تاثیر مثبت و معنا‎دار و ویژگی چندساله بودن علف‎های هرز نیز تاثیر منفی و معنا‎داری بر به کارگیری روش کنترل شیمیایی علف‎های هرز دارد. متغیرهای تعداد افراد خانوار، مبارزه در مرحله‌ی رشد رویشی علف‎های هرز، درصد خسارت علف‎های هرز و شاخص آگاهی از مقاومت به سموم شیمیایی تاثیر مثبت و معنا‎دار و متغیرهای سن کشاورز و تعداد قطعه‌های مزارع گندم نیز تاثیر معنا‎دار و منفی بر به کارگیری روش مکانیکی برای مدیریت علف‎های هرز دارد. هم‌چنین تجربه‌ی کشت گندم، مالکیت مزرعه و میزان سطح زیر‎کشت گندم تاثیر مثبت و معنا‎داری بر به کارگیری تناوب زراعی برای کنترل علف‎های هرز دارد. با توجه به یافته‎ها، تلاش سیاست‎گزاران بخش‎کشاورزی برای یاری بیش‌تر به کشاورزان در جهت به کارگیری روش‎های مدیریت علف‎های هرز در قالب دانش بومی به ویژه مدیریت تلفیقی علف‎های هرز و افزایش آگاهی کشاورزان در پیوند با روش‎های مدیریتی علف‎های هرز پیش‌نهاد شده است.